Çocuğuma kitap okumayı nasıl sevdiririm?

Çocuğu okul yaşına gelmiş her ebeveynin ortak kaygısıdır “çocuğum kitap okumayı nasıl sevecek?” sorusu. Ne gariptir ki okuma yaşına gelene kadar birçok veli bunu daha önce düşünmemiştir. Çocuk ne zaman okula başlar da, okumayı çat pat söktükten sonra okuma ödevleri verilir, evde küçük çaplı krizler başlar. Bu kez veli okumayı sevdirme arayışına girer.

Kitap okuyan çocuk. @SULEpen
Kitap okuyan çocuk. @SULEpen

Öncelikle şunu hatırlamak gerek. Çocuklar fıtri olarak anlık sevdirmelere alışık değiller. Bir çocuğun sevmesi için önce nesne ya da kişiyi tanıması, kendine yakın hissetmesi, sıkça karşılaşıp aşina olması gerekir. Bazen bir oyuncağı bile ilk gördüğünde sevmeyebilir bazen bu bir kıyafet olur bazen de bir tanıdık. Nasıl ki o oyuncağı eline verip “al bakalım sev bunu” demek garipse, okuma yaşına kadar kitap sevgisini tanımamış çocuğa “hadi kitap okumayı sev” demek de bir o kadar gariptir.

Kitaplarla tanışıklık değil, kitap sevgisini tanıması gerektiğinden bahsediyorum. Yoksa eminim birçok evde birçok çocuk kitap ile tanışmış hatta ve hatta belki de kendine ait birkaç kitaba bile sahip olmuş olabilir.

Bana göre kitap sevgisi ile tanışma anne karnında iken başlar. Henüz anne rahmine düştüğü andan itibaren eğer anne adayı hiç vakit kaybetmeden eline kitabını alıp okuyor ve bundan da zevk alıyor ise bunun muhakkak bebeğe tesiri oluyor kanaatindeyim. Zira biliyoruz ki hamilelik boyunca annenin tükettiği besinlerin dışında ruh halinin de bebek üzerinde etkisi oldukça fazla.

Kitap sevgisi anne karnında iken başlar

Gebelik boyunca düzenli olarak kitap okuyan bir anne doğumdan sonra da dinlenme anlarında kendisini kitap okuyarak rahatlattığında, her şeyden habersiz gibi görünen minik yavrunun bilinçaltı kamerası her anı tek tek kaydedecek ve “kitap okumak da yemek içmek gibi normal ve yaşamak için olması gereken bir davranıştır” mesajını kodlayacaktır.

Hamileliğim boyunca hiç aksatmadan her gece kitap okuduğum oğlum bir yaşlarında iken beni otururken gördüğünde kitabımı alıp gelerek “anne oku oku “ der sora da gider kendi kitabını alır yanıma otururdu.

Evet, onları kucağımıza alıp onlara ait kitapları okumak ve resimlerine bakmak da çok kıymetli, ya da uyku öncesi okunan hikâyeler. Ancak bunlar kanaati acizanemce kitap sevgisi için yeterli değil. Zira çocuğun gözü ile kitap okumak “anne-baba ile geçirilen güzel bir zaman” yahut “uyku öncesi güzel bir an” dan öteye gitmeyecektir. Belki de bu yüzden şu şikâyeti çok duyarım çevremden “bebekliğinden beri ona hep kitap okuduk, kaç çeşit kitabı var ama bizim çocuk kitap okumayı hiç sevmiyor, ancak aldırmayı biliyor.”

Kitap okumayan bir ebeveynin çocuğundan kitap okumayı sevmesini beklemesi çocuk için haksızlık olsa gerek.

Sükûnet saatleri

İlk 3 yılında okuyan ebeveynine şahit olduktan sonra bir çocuk için yapılacak en güzel şeyin evde ailece yapılan “sükûnet saatleri” olduğunu düşünüyorum. Benim de evlatlarımla beraber yaptığımız en güzel anlarımız sükûnet saatleri.

Her aile bireyinin aynı ortamda; (evin en huzurlu yerinde, bahçede, parkta… Nerede olursa olsun) bir araya toplandığı, mümkünse ve her birey de istiyorsa hafif bir doğa sesi eşliğinde (kuş, yağmur, soba sesi, dalga sesleri vs.) okuyabilen bireylerin sessizce kitap okuduğu, okuyamayacak kadar küçük (+4 yaş) çocukların sessizce aktivite ya da boyama yaptığı, yani tüm ailenin huzur bulacağı bir zaman dilimidir “sükûnet saatleri”.

Süre aile fertlerinin durumuna göre 30 dk. ile 60 dk. arası olabilir. Çocukları alıştırabilme ve sevdirebilme adına bu güzel anın devamında birlikte sevilen bir etkinlik yapılabilir. (oyun saati, film saati, birlikte kek-kurabiye yapma vs.)

Çocuğunuza hâl dili ile örnek olun

Süre boyunca iletişim olabildiğince kesilmeli, konuşulmamalı, ortamı terk etmemeli. Daha küçük çocuğa sahip aileler bunu bireysel de yapabilir. O esnada çocuğa “Ben şuan sükûnet saatimdeyim, şu kadar süre sonra birlikte bir şeyler yapabiliriz.” denilebilir. Bu durumda çocuk kitap okumanın özel zaman ayrılması gerektiği kadar kıymetli olduğunu anlamış olur.

Netice olarak çocuklarımıza kâl dili ile değil, hâl dili ile örnek olmalıyız, kitap okumanın güzelliğini tadıp onlarla bunu paylaşmalıyız. Anne babasının kitap okumasına vâkıf olmamış, ya da kitap okurken “bir an önce bitse” hissiyatına şahit olmuş bir çocuktan kitap sevgisi beklemek talihsizlik olur.

Sükûnetiniz ve okuma sevginiz bol olsun temennisiyle…

Şunlar da hoşunuza gidebilir..

3 Responses

  1. Betül dedi ki:

    Çok farklı bir bakis açısı kazandırdınız bana🤗 Kaleminize sağlık…Yazılarınızın devamını heycanla bekliyor olucam..

  1. 15 Nisan 2023

    […] Çocuğuma kitap okumayı nasıl sevdiririm? […]

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir