Psikolojik sağlamlık: Pandemide ruh sağlığını korumanın yolu

Psikolojik sağlamlık: Pandemide ruh sağlığını korumanın yolu
Photo by David Ramos on Unsplash

Uzun süredir devam eden pandemi sürecinde fiziksel sağlığımızı korumak için elimizden ne geliyorsa yapıyoruz. Olmazsa olmazımız maskelerimizi hiç çıkarmıyor, kolonyalarımızı çantamızdan ayırmıyor ve sosyal mesafeye daima dikkat etmeye çalışıyoruz. Fakat bu konuda göz ardı ettiğimiz çok önemli bir nokta var o da ruh sağlığımız. Fiziksel sağlığımıza gösterdiğimiz hassasiyeti neden ruh sağlığımız için de göstermiyoruz hiç düşündünüz mü? İşte bu noktada psikolojik sağlamlık devreye giriyor.

psikolojik sağlamlık: Pandemide ruh sağlığını korumanın yolu
Çizim: Feyza Nur Bolatlı

Ruh sağlığı yalnızca pandemi döneminde değil hayatımızın her anında en az fiziksel sağlığımız kadar önemlidir. Bu yüzden özellikle bu dönemde ruh sağlığımızı korumak için ihtiyacımız olan en önemli şey psikolojik sağlamlıktır. Peki ya nedir bu psikolojik sağlamlık? Uzun akademik tanımlar yerine kısa ve sade bir anlatım tercih edeceğim. Psikolojik sağlamlık dediğimiz şey yaşadığımız bazı zor süreçlere, stresli dönemlere hatta travmalara adapte olabilme yeteneğidir. Yani olumlu ya da olumsuz her türlü değişime ayak uydurabilme de diyebiliriz. Aslında pandemi dönemi tam da bu tanımı karşılayan bir süreç ve psikolojik sağlamlık bu dönemde ihtiyacımız olan belki de en temel şey. Bu yüzden psikolojik sağlamlığımızı korumamız ya da artırmamız gerekir.

Psikolojik sağlamlığımızı korumak için neler yapabiliriz?

  • Öncelikle pandemi dönemiyle ve koronavirüsle (covid-19) ilgili bilgiler edinirken daha temkinli olmaya özen gösterin. Özellikle sosyal medya hesaplarınızda bu konu hakkındaki yoğun bilgi kirliliğinden uzak durmaya çalışın. Koronavirüse dair yurtiçinde ve yurtdışındaki vaka sayılarını sürekli takip etmekten vazgeçin. Gerektiğinde yalnızca T.C. Sağlık Bakanlığı’nın ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ’nün resmi internet sitelerinden araştırma yapın. Aksi takdirde bu konuyla ilgili gündemde olan birçok yanlış bilgi kaygınızı daha da artıracaktır.
  • Doğru kaynaklardan doğru bilgiler edindikten sonra fiziksel anlamda önlem almakla başlayın. Maske, sosyal mesafe ve hijyen kuralları gibi tüm gerekli koşulları sağlamış olmak sizi ruhsal anlamda da rahatlatacaktır.

Yalnız Değilsiniz

  • Ayrıca bu dönemde tek başınıza olmadığınızı, sizinle birlikte dünyadaki tüm insanların da aynı risklerin altında olduğunu unutmayın. Sizin yaşadığınız stresi yaşayan çok sayıda insanın olduğunu bilmek, yalnız olmadığınızı size hatırlatacaktır.

Umut

  • Bu zorlu sürecin sonsuza dek sürmeyeceğini, geçici olduğunu ve bir gün sonlanacağını zaman zaman kendinize hatırlatmaya çalışın. Bunu hatırlamak size umut etmeyi de öğretir ki umut psikolojik sağlamlık için oldukça önemli bir etkendir.
  • Bunlarla beraber koronavirüsün ortaya çıkışının sebeplerini irdelemekten kendinizi alıkoyun. Sürekli elinizde olmayan ve sizin kontrolünüz dışında gerçekleşen bir durumun nedenlerine odaklanmak ruh sağlığınız için doğru bir yöntem değildir. Bu yüzden nedenleri ve niçinleri bir kenara bırakın sadece şu anda yaşanmakta olan bu sürece güncel tanımıyla yeni normale adapte olmaya çalışın. Hayatımız hiçbir zaman tekdüze olmayacaktır ve yaşadığımız pandemi dönemi bunun en büyük kanıtlarından biridir. Dolayısıyla hayattan asla sıradan ve rutin bir yaşam beklemeyin. Bunun yerine dünyada ve hayatınızda sürekli ortaya çıkmakta olan değişimlere ve gelişimlere ayak uydurmaya, onlarla yaşamayı öğrenmeye çalışın. Yani hayatla yarış halinde olmaktansa onunla yürüyüşlere çıkmaya bakın.
  • Pandemi dönemi ne zaman biter ya da bittiğinde neler yapacağım gibi soruların cevabını aramak yerine şimdiye, içinde yaşadığınız ana odaklanın. Bu durumda sürekli geleceği düşünmek ve karamsarlığa kapılmak sizi daha çok yıpratacaktır. Oysa şu anda kalmak, bulunduğunuz zamanda kendinize ve sevdiklerinize vakit ayırmak, kendinize şimdi ne yapabilirim sorusunu sormak size ve ruh sağlığınıza daha faydalı olacaktır.

Daha Da Önemlisi…

  • Tüm bunlardan daha da önemli olan bir nokta var. Psikolojik sağlamlığınızı korumak ve ruh sağlığınızı tehlikeye sokmamak istiyorsanız özellikle söylemlerinizde daha dikkatli olun. Sevdiklerinizle yaptığınız sohbetlerde, çeşitli telefon görüşmelerinizde ve hatta günlük hayattaki sıradan konuşmalarınızda bile söylemlerinizin olumsuz olmamasına özen gösterin. Kaygı dolu, karamsar, stres yaratacak cümleler kurmaktan vazgeçin. Bu konu genellikle birçoğumuzun ne yazık ki göz ardı ettiği, önemsemediği bir nokta. Ama inanın bana söylemlerimiz yaşam tarzımızı ve ruh sağlığımızı tahmin ettiğimizin ötesinde etkiliyor. Bu yüzden bu konuda daha hassas davranmak, alelade diyaloglarınızda bile olumlu bir dil kullanmak size her anlamda iyi gelecektir.

Psikolojik sağlamlığınızı korumaya çalışıyor ama hâlâ kaygı ve stresle baş edemiyorsanız ne yapmalısınız?

Bu noktada tavsiyem bir uzmandan yardım almanızdır. Türk kültürü bu anlamda uzman yardımına henüz son yıllarda başvurmaya başlamıştır ve maalesef önyargılı olunan bir yöntemdir. Fakat bu algı oldukça yanlıştır. Kendinizi duygusal anlamda kötü hissettiğinizde ruh sağlığınızı iyileştirmek için bir psikolojik danışmana, psikoloğa ya da gerekirse psikiyatra gitmek grip olduğunuzda aile hekimine gitmek kadar doğaldır. Bu yüzden desteğe özellikle en çok ihtiyacımız olan bu pandemi döneminde yardım almaya ihtiyacınız olduğunu hissediyorsanız mutlaka bir uzmana başvurmalısınız.

Şevval Babuccu

Şevval Babuccu, Lisans eğitimini Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümünde tamamladı. Çeşitli edebiyat ve sanat dergilerinde deneme yazıları yazmakta ve Engelsiz Dershane'nin görme yetersizliği olan öğrencilerine gönüllü okutmanlık yapmaktadır.

Şunlar da hoşunuza gidebilir..

5 Responses

  1. Zeynep Deniz dedi ki:

    Gözümüzle görmediğimiz bir virüsle mücadele etme düşüncesi yıpratıcı oluyor genelde.

  2. Esin dedi ki:

    Şevval hocam elinize, emeğinize sağlık kendimi daha rahatlamış hissediyorum sayenizde. Şu dönemde bana ćok iyi geldiniz.

  3. Hüseyin dedi ki:

    Çok faydalı bir yazı olmuş teşekkür ederiz

  4. Rümeysa dedi ki:

    Yaklaşık 9 aydır içerisinde bulunduğumuz pandemi bizlerde fizyolojik endişelerin yanında pek çok psikolojik endişe ve kaygı durumunu beraberinde getirdi. Aylardır yaşamış olduğum endişelerin kelimeler ile ifadesi ve özeti niteliğindeki bu yazı için teşekkür ediyorum emeğinize sağlık.

  1. 6 Ocak 2021

    […] hafta pandemi döneminde ruh sağlığını korumaktan ve psikolojik sağlamlık kavramından bahsettiğim yazımı hâlâ okumadıysanız üzerindeki bağlantıdan […]

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir