Hoş Geldin Mart!

Hoş Geldin Mart! Fotoğraf: Ryan Fishel - Unsplash
Hoş Geldin Mart! Fotoğraf: Ryan FishelUnsplash

Kış bu yıl kendini iliklerimize kadar hissettirmişken günün sonunda sırtımızı koltuğa henüz dayamışızdır. Sıcaklığın verdiği huzur ile içeceğimizi alıp düşüncelere dalarız.  Bu düşüncelere bir yenisini daha eklemek istiyorum.

Bahar geldi sayın okurlar! Oldukça heyecan verici geliyor bu bana. İçim tohumların başlarını topraktan çıkarıp güneşe ulaşmaya başladıkları an gibi…

Hoşgeldin Mart. Fotoğraf: Markus Spiske - Unsplash
Fotoğraf: Markus SpiskeUnsplash

 Ocak ayı, toprak ve bitki bakımı için durgun geçmiş olsa da kolları sıvayın, bakım rutinlerine başlıyoruz. Cemrelerin düşmeye başladığı bu zamanlarda bahçenizde sebzelerinizi dikeceğiniz yeri planlayabilir, saksı ve yer değişimleri, budama, ilaçlama, yaşadığınız bölge kar ile kaplı değilse yabani ot temizliği yapabilirsiniz. Tabi bu konuda Ege ve Akdeniz bölgelerinin daha şanslı olduklarını demeden geçemeyeceğim.

Kiminiz perdelerini sonuna kadar açıp, bahçesine şöyle bir baksın. Hangi bitkilerinizin olmasını isterdiniz bahçenizde? Ya da biraz düzenleme mi gerekiyor? Evde bitki yetiştirenler için; nasıl bir orman yarattınız aklınızda? Kitap okuma köşenizde kitap okuyacağınız bitkinizi seçtiniz mi? Hepsini not alın…

Hazırlıklara Başlayalım

İlk olarak bakımlardan başlayalım derim. Tırmığınızla kurumuş yaprak ve yosun temizliğini yaptıktan sonra bu ay yabani ot temizliğine dikkat edin; bu ay yapacağınız yabani ot temizliği ileriki aylarda bahçenizin bu otlarla coşmasını engelleyecektir. Toprağınızı belleyip havalandırabilirsiniz, Havalar tam kazak giyip çıktım, kısa kolluyla döndüm havası olacak. Bahara ve yaza yapacağınız sebze bahçenizin, tarhlarınıza hangi bitkilerinizi dikip ekeceğinizi bir kâğıda not alarak ve bölge bölge ayırarak çizimini yapın. Örneğin ev girişinizde mevsimlik çiçekli bitkilere yer verirseniz göz doldurucu bir çiçek bahçesinden geçmek müthiş bir his verecektir. Mutfak sebzeleriniz giriş kısmından uzak çalışma bölümü olarak adlandıracağınız yerde gruplansın ki bir düzeni olsun. Ekimini yapacağınız tohumlarınız için ayrı bir mevsimlik defter edinin ve ekim- dikim tarihlerini, aldığınız tohumlarını not edin. Çokça tohum ve mevsimlik olunca inanın beni anlayacaksınız.

Budama

Budamalarınızda dikkat edeceğiniz en önemli nokta bitkiniz tomurcuğa yatmadan budamanızı tamamlayın. Ancak derin budamalardan kaçının, ölüme inat yeni sürgünlerinin fışkırırcasına çıktığı ağacınızın mantari hastalıklara yakalanması an meselesi olacaktır.

Budamanın temelde; ağacın daha sağlıklı büyümesini ve gelişmesini hızlandırarak daha sağlıklı büyümesini sağlamak, istenilen formu elde etmek ve çiçeklenmenin miktarını arttırarak dolayısıyla meyve veren ağacın meyve kalitesini de arttırma işlevlerine sahiptir. Budama yüzeyiniz büyükse macun kullanın. Budamanızı her yıl farklı yerlerden yaparak dallardaki orantısız şişlikleri önleyebilirsiniz.

Özellikle begonviller, sarmaşıklar, sardunya, hassas güller için de budamanın tam zamanı. Ortancaları Şubat ayında budamadıysanız Mart ayının bu ilk haftasında budamanızı tamamlayın yoksa az içek verir. Sık dalları seyreltmek, dışta kalan yan dalları derin budamak oldukça faydalı olacaktır. Bitki hem hava alacak hem de güneş ulaşmayan dallarına güneş gelecek ve gelişimi daha sağlıklı olacaktır. Bu bitkilerin budamasından sonra eğer sıcak bir bölgede yaşıyorsanız, bitki diplerine kompost gübre yapın derim ancak hala karlar altında bir bahçeniz var ise bırakın bitkileriniz uykuda kalsın. Gübreleme yapmayın.

Ekim – Dikim

Mart ayında ekim - dikim. Fotoğraf: Markus Spiske - Unsplash
Mart ayında ekim – dikim. Fotoğraf: Markus SpiskeUnsplash

Evde ya da bahçede minik bir seranız var ise mevsimlik çiçeklerinizin tohumlarınızı da bu aylarda ekebilir, bahar için mevsimlik çiçek fidelerinizi hazırlayabilirsiniz. Ayrıca çimlerde ara ekimler yapılabilir. Çıplak köklü ağaçların dikimi gerçekleştirilebilir. Çoğunluk meyve ağacı olmakta. Gül fidanları  da bu ayda dikilebilir. Bitki satışı yapılan yerlerde bolca gözünüze çarpacaktır. Köklerinden ayrılan bitkilerinizi ayırma işlemi ile de çoğaltıp dikim işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Soğanlı bitkileriniz de baharda açmak üzere belirlediğiniz yerde yerini alsın derim. Rengarenk çiçeklerin arasında bir nefes çekmeyi kim istemez. Soğuğu seven sıklamenlerin (tavşan kulağı) ve çuhaların da sözünü etmeden geçemeyeceğim. Pencere önü saksılara, girişteki parterlere ne yakışır… Onlar için de son zamanlar. Bu bahar sizin bahçeniz konuşulacak. Pandemi olmasa şöyle bir bahara hoş geldin partisi kaçınılmaz olurdu doğrusu…

İlaçlama

Çimlerinize yosun önleyicilerden verebilirsiniz. Şubat ayında bakır sülfat, kireç ve su karışımından oluşan bordo bulamacınızın İlaçlamasını vermediyseniz elinizi çabuk tutun derim. Meyve veren ağaçlarda hastalıkların oluşumunu engelleyecektir. Tarım ilaçları satan yerlerde bulabilirsiniz. Size tarifini de detaylı vereceklerdir.

Yer Değişimi

Bahçenizde yanlışlıkla diktiğiniz bir bitkinin yerini bu ayda değiştirebilirsiniz. Çalı ya da ağaçta dikkatlice çıkaracağınız kökleri ve dal kısmını kök ve tepe çapı aynı oranda kalacak şekilde budayın. Uygun büyüklükte açacağınız çukura biraz cüruf taşı ve takviye gübre koyup dikimi gerçekleştirebilirsiniz.  Dikkat edeceğiniz nokta bitkiniz tomurcuğa yatmamış ya da çiçek açmamış olmasıdır.

Bu kadar bahçeden bahsetmişken iç mekân bitkilerinde de durum üç aşağı beş yukarı aynı aslında. Sadece ev ortamı daha sıcak olacağı için budamalarınızı ve ayırma ile üretiminizi daha erken de yapabilirsiniz. Saksı değişimi gerçekleştirilebilir. Ev ortamınız sıcak ve aydınlık ise gübre verimine yavaştan başlayabilirsiniz.

Baharın gelişi, içinize sevgi ve enerji getirsin, sevgiyle kalın…

Hoşgeldin Mart! Fotoğraf: Aaron Burden - Unsplash
Fotoğraf: Aaron BurdenUnsplash

Ayda Şahbaz

Ayda Şahbaz - Peyzaj Mimarı 1990 yılında Muğla’nın Bodrum ilçesinde doğdu. Coğrafya itibariyle çocukluğu doğanın içinde geçti. İnsan ile doğa arasında bir bağlantı kurma hissi, düşüncelerinde her zaman bir planlama ve tasarım odaklı çalışma arzusu onu mesleğine yöneltti. 2010 yılında Trakya Üniversitesi Peyzaj Teknikerliği bölümünden mezun oldu. 4.5 yıllık bir çalışma hayatından sonra İstanbul Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı bölümünü kazandı ve öğreniminin son yılındadır.

Şunlar da hoşunuza gidebilir..

1 Response

  1. Hanım' dedi ki:

    Bahar gelmeden hayatımızda ki ayrık otları da temizleyelim değil mi sevgili yazarım, kaleminize sağlık baharı şimdiden hissettirdi yazınız 💐

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir