Terry Gilliam’ın yönettiği 12 Maymun (12 Monkeys), bilimkurgu filmler arasında es geçilemeyecek bilakis anlamak için tekrar tekrar izlemek isteyeceğiniz ve beğeneceğiniz filmlerden biri. 1995 yapımı film, ölümcül virüsten (covid-19) muzdarip olduğumuz bugünleri anlatıyor sanki. 12 Maymun filminin Imdb de hatırı sayılır bir puanı var: 8.0.

2019 yılının son ayında Çin’de ortaya çıkan ve sürekli mutasyon geçirerek binlerce can alan coronavirus (covid-19) ile birlikte geçirdiğimiz son bir buçuk yıl biraz bilimkurgu tadında. Her gün yüzlerce, binlerce insan gözümüzle göremediğimiz virüse yakalanıyor yeniliyor. Önce maskeyi yadırgadık, sonrasında ise maskesiz olmayı yadırgıyoruz. Herşeye alışıyoruz kısacası.

12 Maymun Filmi, 1996 yılında dünyanın beş noktasında, aynı zamanda yayılan ölümcül virüs sebebiyle 5 milyar insanın hayatını kaybetmesine ve hayatta kalmayı başaranların virüsün panzehirini bulma çalışmalarına odaklanıyor. Zaman makinesi yaparak virüsün nerden ve nasıl bulaştığının tespit etmeye çalışan bu insanlar arasında mesleği sigortacı olanlar insanlar da var. “İlaç şirketlerinin daha çok para kazanmak için virüsü yaymış olabileceği” düşüncesi bir akıl hastanesindeki hastalardan birinin ağzından aktarılıyor.

12 Maymun filminde virüs yüzünden milyarlarca insan ölüyor ve kalan insanlar yer altında koloniler halinde yaşamaya başlıyor. 2035 yılında hayatta kalanların oranı yüzde 1. Virüsün nasıl yayıldığını tespit etmek için zaman makinesi icat ediliyor. Test sürüşü için ise eski bir mahkum olan James Cole (Bruce Willis) gönüllü oluyor. Ancak zaman makinesindeki ayarsızlıklar sebebiyle James kendini, 1990 yılında buluyor. Virüsü bulma çalışmaları sırasında ise bir akıl hastanesine kapatılıyor. Yine yanlışlıkla Birinci Dünya Savaşı’nın ortasında kalıyor.

Bir insan düşünün. Kendisinin gelecekten geldiğini, çok tehlikeli bir virüsün milyarlarca insanın ölümüne neden olduğunu ve onu önlemeye çalıştığını anlatsın. Ona inanıp yardım mı edersiniz yoksa onu akıl hastanesine mi kapatırsınız? James, bu yüzden akıl hastası muamelesi görüyor. Akıl hastanesindeyken tanıştığı psikiyatristi Dr. Kathryn Railly’yi söylediklerinin doğru olduğuna ikna etmeye çalışır. Haberlerde yana döne kaybolan bir çocuğu ararlar. Sansasyonel bir haberdir. James, gelecekten geldiğini ve çocuğun ölmediğini, onun köpeğinin kulübesinde saklandığı söylemesi ve gerçeklerin bu şekilde cereyan etmesi ile psikiyatrist Railly de ona inanır.

Bruce Willis, Brad Pitt ve Madeleine Stowe’un başrollerini paylaştığı filmin önemli sahneleri akıl hastanesinde geçiyor. “Cassandra Sendromu” ya da “Cassandra Kompleksi” tabanına oturtulan filmde sürekli geleceği bilmenin ödül değil ceza ya da ıstırap veren bir eylem olduğu vurgulanıyor. Filmde, zaman makinesi ile geçmişe gidilse bile olacakların önlenemeyeceği sadece geleceğe dair yol haritası çizilebileceği tekrarlanıyor.

12 Maymun, zamanda yolculuğun yanı sıra dünyayı kasıp kavuran virüsün küçümsenmemesi ve psikolojik filmlerin bırakabileceği etkiyi göstermesi bakımından izlenmeye değer, ufuk açıcı bilimkurgu filmlerinden biri.

12 Maymun En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Brad Pitt) ve En İyi Kostüm Dizaynı (Julie Weiss) dallarında Oscar‘a aday olmuştur.

Diğer yazılarıma bu linkten ulaşabilirsiniz.